سد چمشیر بهعنوان بلندترین سد بتنی غلتکی غرب آسیا روز گذشته با حضور رئیس جمهور و هیئت همراه به بهره برداری رسید.
به گزارش ایرنا، سد چمشیر با ارتفاع ۱۵۱ متر دارای مخزنی به حجم ۲/۳ میلیارد متر مکعب است که عملیات اجرایی آن با دریافت مجوزهای لازم از سازمانهای مربوط در سال ۹۱ شروع شد.
آبگیری سد چمشیر ۲۷ دیماه سال گذشته با موفقیت انجام شد و نتایج پایش مستمر کیفیت آب مخزن به همراه کنترل و تنظیم میزان رهاسازی آب حاکی از نقش بسیار مثبت سد چمشیر روی کیفیت آب پاییندست دارد.
سدچمشیر، در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد و پنجمین سد بزرگ کشور است.
علی اکبر محرابیان در حاشیه بهرهبرداری رسمی از سد و نیروگاه برق آبی چمشیر گچساران گفت: سد چمشیر دارای مخزنی به حجم ۲/۳ میلیارد متر مکعب، دریاچهای به طول ۴۸ کیلومتر و مساحت دریاچه ۵۱ کیلومترمربع در تراز نرمال است که عملیات اجرایی آن با دریافت مجوزهای لازم از سازمانهای ذیربط با حدود ۲۳۰ میلیون یورو اعتبار از سال ۹۱ شروع شد.
وزیر نیرو ادامه داد: نیروگاه برقآبی چمشیر هم دارای سه واحد بزرگ هر یک به ظرفیت ۵۵ مگاوات و دو واحد کوچک (زیستمحیطی) هر یک به ظرفیت ۵/۵ مگاوات (جمعاً ۱۷۶ مگاوات) است که از طریق پست ۲۳۰ کیلوولت چمشیر به شبکه سراسری برق متصل میشود. واحد اول این نیروگاه با ظرفیت ۵/۵ مگاوات در ۲۲ تیرماه جاری به بهرهبرداری رسید و در تولید برق پیک تابستان نقش مهمی خواهد داشت.
وی اظهار امیدواری کرد تا اوایل فصل پاییز سایر واحدهای این نیروگاه پس از تکمیل آزمایشهای باقیمانده وارد مدار شوند.
بر اساس اطلاعات طراحی، این نیروگاه سالانه به طور متوسط ۴۸۲ گیگاوات ساعت انرژی الکتریکی تولید خواهد کرد.
وزیر نیرو تصریح کرد یکی از برنامههای وزارت نیرو کاهش ناترازیهای تولید برق است که این طرح ۱۷۶مگاوات برق را برای شبکه تأمین و به کاهش ناترازی شبکه برق کمک میکند .
وی ادامه داد: در این طرح بدون مصرف سوخت فسیلی امکان تولید برق همراه با رهاسازی آب فراهم شده و یک خط انتقال دومداره به طول ۱۷کیلومتر در سه ماه در مسیرهای بسیار سختگذر احداث شد که جزو شاهکارهای مهندسی کشور بود که بتواند در زمان بسیار کوتاه این خط را بین استانهای کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان اجرایی کند.
محرابیان گفت: سد چمشیر تنها سازه کنترلی است که روی رودخانه زهره ساخته شده و درصورتیکه این سد ساخته نمیشد، تمام آورده رودخانه ناشی از سیلابهای مخرب و درعینحال باکیفیت (که بیش از ۷۰ درصد از حجم آب رودخانه در طول سال است) در مسیر رودخانه زهره به دریا میرفت.وی تأکید کرد: مهمترین هدف از احداث این سد، تعدیل شوری رودخانه زهره و بهبود کیفیت آب پاییندست است که با ذخیرهسازی سیلاب در ماههای تر و رهاسازی آب در طول سال بهویژه در بازه زمانی خرداد تا مهرماه میتواند ضمن جلوگیری از ایجاد خسارت ناشی از سیل، سبب شکوفایی و رشد اقتصادی منطقه و تأمین امنیت غذایی شود.
اشاره وزیر نیرو به افزایش کیفیت آب پایین دست سد در حالی است که این سد تاکنون حواشی زیادی را از سر گذرانده است.
چمشیر، گتوند نشود
حواشی سد چمشیر در سال ۱۴۰۱، از آن جایی شروع شد که فعالان حوزه محیط زیست هشدار دادند مبادا با ساخت این سد روی رودخانه زهره در استان کهگیلویه و بویراحمد، فاجعه زیستمحیطی سد «گتوند» بار دیگر تکرار شود؛ چراکه معتقد بودند مخزن سد با سازند گچساران پس از آبگیری تداخل پیدا میکند و سبب تغییر در وضعیت کیفی رودخانه زهره میشود و این احتمال وجود دارد بار دیگر شاهد اشتباه سد «گتوند» استان خوزستان باشیم.
به گفته کارشناسان مخالف آبگیری سدچمشیر، شواهدی انکارناپذیر وجود دارد که نشان میدهد رودخانه زهره به دلیل عبور از سازند تبخیری گچینمکی گچساران و سازند مارنی میشان شور شده و در محدوه مخزن سد چمشیر با ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ میکروزیمنس بر سانتیمتر هدایت الکتریکی با آبگیری، تجمع نمک آن افزایش یافته و شوری رود تا چندین برابر وضعیت فعلی خواهد رسید.
در مطالعات جدید زمینشناسی ۶۰ درصد بستر دریاچه سد چمشیر از بخش آسیبپذیر نمکی سازند تبخیری گچساران تشکیل شده و برونزدگی نمکی در نزدیکی رودخانه زهره واقع در بابا منیر در منطقه چمشیر کشف شده است.همچنین، در بستر دریاچه سد گسلهای فراوان نیز وجود دارد که با افزایش سطح تماس ۴ کیلومتر مربعی فعلی مسیر رودخانه، به ۳۱ کیلومتر مربع، با انحلال لایههای نمک و گچ، شوری آب مخزن چندین برابر افزایش یافته و تبخیر طبیعی در منطقه نیز سبب افت شدیدتر کیفیت آن میشود.بر این اساس، پس از آبگیری سد، قطع جریان سیلابی رخ خواهد داد و قطع جریان سیلابهای زهره که هر سال نقش مهمی در نمکزدایی و ارتقای حاصلخیزی خاک با انتقال تدریجی دو و نیم میلیون تن نمک به خلیج فارس دارد، میتواند خطر افزایش نمک و شور شدن زمینهای کشاورزی در پایاب حوضه - مناطق زیدون تا هندیجان - را افزایش دهد و با کاهش رطوبت خطرات جدی در تشکیل کانونهای ریزگرد در بخش جنوب شرقی خوزستان پدید آورد.
روابط عمومی شرکت لیتوگرافان